Tarih Boyunca Mısır Arap Toplumunda Ermeniler

Résumé

Ermenilerin tarihçesi, MÖ 6. yüzyıla kadar uzanmakta, Kafkasya ve Anadolu'nun bazı bölgelerinde ortaya çıkmaktadır. Bu dönemlerde Ermeniler, bağımsız veya bağımlı krallıklar olarak varlıklarını sürdürmüşlerdir. Ermeniler tarih boyunca, Pers İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Araplar, Selçuklular, Moğollar ve Osmanlı İmparatorluğu gibi birçok farklı egemenlik altında çeşitli derecelerde siyasi ve dini özerklikler kazanmış olarak yaşamışlardır. 16. yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu'nun hâkimiyeti altında yaşayan Ermeniler “millet-i sâdıka” sayılmış, Hristiyan halklar arasında hizmet bakımından en samimileri ve Osmanlıya başkaldıranların en sonuncusu olmuşlardır. Yüzyıllar boyu Osmanlı hâkimiyetinde yaşayan Ermeniler sadakatleri ve kendilerine has yetenekleri ile imtiyazlı konumlar elde etmişler ve üst düzey görevlere kadar yükselmişlerdir. 19. yüzyılın sonlarından itibaren milliyetçilik akımlarına kapılan Ermeniler, Rusya, Fransa ve İngiltere’nin bağımsızlık vaatleriyle kışkırtmaları sonucu Osmanlıya başkaldırmaya ve terör eylemlerine başlamıştır. 1894, 1895, 1896 ve 1909 yıllarında Sason isyanı, Osmanlı Bankası baskını, Bâb-ı Âlî ve Eski Çarşı’ya saldırı, Sultan Abdülhamid'e suikast girişimi ve Adana ayaklanması gibi eylemler gerçekleştirmişlerdir. Ermeniler, 1. Dünya Savaşı esnasında Ruslara destek sağlayarak önüne gelen Türk köylerini yağmalayıp, katliamlar yapıp Osmanlı’ya ihanet edince, Osmanlı hükümeti bu durumu vatana ihanet suçu saymış, sınır ve cephe bölgelerinde yaşayanları iç bölgelere tehcir kararı almıştır. İşte bu tehcir kararı ve yaşanan can kayıpları nedeniyle Ermeniler çeşitli Arap ülkelerine göç etmişlerdir. Bu çalışma Mısır’a göç eden Ermenilerin tarihi arka planını incelemektedir.