“Gençlik, Güç ve Muhalefet: Tanzanya’da 2020–2025 Sokak Gösterilerinin Siyasal İnşası"

Yazarlar

  • Kadir Şahin yok

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.18056918

Anahtar Kelimeler:

Muhalefet, Tanzanya, Devlet baskısı, Dijital Mobilizasyon

Özet

Bu araştırma, Tanzanya’da 2020–2025 yılları arasında gerçekleşen siyasal dönüşümleri incelemektedir. Araştırmanın odak noktası, 2020 ve 2025 seçimleri, 2024 anayasa reformları, devletin muhalefet üzerindeki baskı biçimleri ve sokak gösterileridir. Özellikle gençlik ve muhalefetin düzenlediği kitlesel gösterilerde dijital mobilizasyon ve yeni muhalefet kültürü, devletin kurumsallaşmış baskı mekanizmalarına karşı alternatif bir alan olarak öne çıkmıştır. Araştırmanın hipotezi, Tanzanya’da 2020–2025 yılları arasında gerçekleşen sokak gösterilerine karşı devletin uyguladığı baskılar sonucunda gençlerin dijital ağlar aracılığıyla esnek protesto biçimleri geliştirdiği ve bu yolla muhalefeti desteklediği yönünde formüle edilmiştir. Elde edilen bulgular, ülkede siyasal rekabetin devlet tarafından sınırlandırıldığını ve demokratik aktörlerin ile kurumların işlevselliğini yitirdiğini ortaya koymaktadır. İktidar partisi Chama Cha Mapinduzi’nin 2020 seçimleri, ülkede çok partili bir sistemin hukuken var olduğunu ancak pratikte işlemediğini göstermektedir. Muhalefet mitinglerinin yasaklanması, muhalefet liderlerinin tutuklanarak seçime katılımlarının engellenmesi, medya sansürü ve internet yasakları, Tanzanya’da otoriterleşmenin ve tek parti yönetimin belirginleştiğini göstermektedir. Öte yandan, muhalefet ve gençler sosyal ağlar üzerinden dijital mobilizasyon ve yeni bir muhalefet kültürü geliştirmiştir. Devlet ise yargı, ordu ve kolluk kuvvetleri gibi kurumsal aygıtları aracılığıyla siyasi faaliyetleri bastırmaktadır. Buna karşın, gençlerin muhalefet liderlerinin çağrılarına yanıt vermesi, ülkenin demokratikleşme sürecinin gelecek yıllarda şekillenebilecek potansiyelinin varlığını göstermektedir.

Referanslar

Kaynakça

Akyol, Ö. (2020). Çin’in Afrika’daki yumuşak güç politikasında enerjinin rolü: Tanzanya ve Mozambik incelemesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Ortadoğu Afrika Çalışmaları Bilim Dalı, Ankara.

Babacan, M. E. (2014). Sosyal medya sonrası yeni toplumsal hareketler. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 135–160.

Daban, E. Z. (2020). Tanzanya’nın bağımsızlık sürecinde Mwalimu Julius Kambarage Nyerere faktörü. Akademik İzdüşüm Dergisi, 5(2), 240–249.

Doğan, K. C. (2014). Tanzanya Ombudsmanı: Yapısal-kurumsal ve işlevsel yönleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 143–152.

Dönmez, B. B. (2025, 11 Kasım). UN rights chief urges probe into killings, disappearances after Tanzania elections. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/en/africa/un-rights-chief-urges-probe-into-killings-disappearances-after-tanzania-elections/3741101

Karagöz, K. (2013). İletişim ve diplomasi. Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, 1(1), 131–156.

Karagöz, K. (2013). Yeni medya çağında dönüşen toplumsal hareketler ve dijital aktivizm hareketleri. İletişim ve Diplomasi Dergisi, 1, 131–156.

Makoye, K. (2020, 1 Kasım). Tanzania's president wins disputed election. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/en/africa/tanzanias-president-wins-disputed-election/2026993

Makoye, K. (2021, 25 Ocak). Tanzanian opposition leader returns after years of self-exile. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/en/africa/tanzanian-opposition-leader-returns-after-years-of-self-exile/2797064

Mmary, S. (2024, 10 Eylül). CHADEMA cadre laid to rest amid calls for investigation. Daily News. https://dailynews.co.tz/chadema-cadre-laid-to-rest-amid-calls-for-investigation

Mureithi, C. (2024, 12 Ağustos). Tanzania opposition leaders and supporters arrested in crackdown. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/article/2024/aug/12/tanzania-opposition-leaders-supporters-arrested-crackdown

Nebe, C. (2020, 30 Ekim). Tanzanian election: Magufuli declared winner in landslide. DW. https://www.dw.com/en/tanzanian-election-magufuli-declared-winner-in-landslide-while-opposition-cries-foul/a-55444555

Özkan, M. (2025, 2 Kasım). Tanzania opposition rejects election results as ‘open coup,’ refuses to recognize president. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/en/africa/tanzania-opposition-rejects-election-results-as-open-coup-refuses-to-recognize-president/3733219

Sanga, L. A. (2024, 23 Eylül). Tanzanian opposition leader Freeman Mbowe arrested during protest. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/en/africa/tanzanian-opposition-leader-freeman-mbowe-arrested-during-protest/3338236

Stakeholders want judicial inquiry on murders, torture. (2024, 10 Eylül). IPP Media. https://www.ippmedia.com/index.php/the-guardian/news/local-news/read/stakeholders-want-judicial-inquiry-on-murders-torture-2024-09-10-093557

Terzi, M., & Yenal, S. (2019). İnsan haklarının Afrika’da hukuki korunma sistemi üzerine bir inceleme (bölgesel karşılaştırmalar ve Orta Doğu üzerine bazı öneriler). Avrasya Etüdleri, 55(1), 47–82.

Tanzania opposition leaders released after mass arrests. (2024, 13 Ağustos). DW. https://www.dw.com/en/tanzania-opposition-leaders-released-after-mass-arrests/a-69926554

Tanzania's Magufuli wins re-election by a landslide. (2020, 30 Ekim). Africanews. https://www.africanews.com/2020/10/30/tanzania-s-magufuli-wins-re-election-by-a-landslide

Tanzania's president appoints daughter and son-in-law to cabinet. (2025, 18 Kasım). Africanews. https://www.africanews.com/2025/11/18/tanzanian-president-appoints-daughter-and-son-in-law-to-cabinet

Tanzania opposition rejects presidential election result, wants new vote. (2020, 31 Ekim). Reuters. https://www.reuters.com/world/tanzania-opposition-rejects-presidential-election-result-wants-new-vote-2020-10-31

Magufuli wins re-election in Tanzania, says electoral commission. (2020, 31 Ekim). Reuters. https://www.reuters.com/world/magufuli-wins-re-election-tanzania-says-electoral-commission-2020-10-30

Wasike, A. (2025, 14 Kasım). Tanzanian president forms commission to probe post-election deaths during protests. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/en/africa/tanzanian-president-forms-commission-to-probe-post-election-deaths-during-protests/3744169

İndir

Yayınlanmış

2025-12-29

Nasıl Atıf Yapılır

Şahin, K. (2025). “Gençlik, Güç ve Muhalefet: Tanzanya’da 2020–2025 Sokak Gösterilerinin Siyasal İnşası" . Disiplinlerarası Afrika Çalışmaları, 3(2), 87–98. https://doi.org/10.5281/zenodo.18056918